You are looking for information, articles, knowledge about the topic nail salons open on sunday near me współpraca z rodzicami dziecka autystycznego on Google, you do not find the information you need! Here are the best content compiled and compiled by the https://toplist.dianhac.com.vn team, along with other related topics such as: współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Rolę środowiska domowego w procesie edukacji i terapii ucznia z ASD, Jak wspierać dziecko z aspergerem, Współpraca rodzic terapeuta
Nauczyciel nie powinien nadmiernie podkreślać ani wykorzystywać swojej przewagi nad rodzicami. Nie może ustawiać się na pozycji wszechwiedzącego autorytetu, który narzuca swoją wizję edukacji dziecka. Przeciwnie, wskazane jest, by starał się traktować rodziców ucznia po partnersku tak często, jak tylko jest to możliwe.W takich przypadkach lepiej jest się skupić na wyjaśnieniu, jak powinniśmy się zachowywać. Zawsze zwracajmy uwagę na to, co można czy należy zrobić. Unikajmy mówienia wyłącznie o tym, czego nie wolno. Zwróć uwagę na emocje osoby z autyzmem, jej zachowanie.Warto więc zapytać rodziców, czy niepokoi ich cokolwiek w rozwoju dziecka lub czy inne osoby zwróciły uwagę na objawy mogące wskazywać na nieprawidłowy rozwój. Być może takie pytanie ułatwi rodzicom podzielenie się swoimi spostrzeżeniami i wątpliwościami.
- Być wiarygodnym,
- być uczciwym,
- być prawdomównym,
- słuchać,
- pokazać rodzicom, że dużo dajemy od siebie i potrzebujemy od nich wsparcia,
- pokazać rodzicom, że bardzo nam zależy na ich dziecku,
- pokazać rodzicom, że bardzo nam zależy na pozyskaniu ich do współpracy,
Table of Contents
Jak wspierać rodziców dzieci z autyzmem?
W takich przypadkach lepiej jest się skupić na wyjaśnieniu, jak powinniśmy się zachowywać. Zawsze zwracajmy uwagę na to, co można czy należy zrobić. Unikajmy mówienia wyłącznie o tym, czego nie wolno. Zwróć uwagę na emocje osoby z autyzmem, jej zachowanie.
O co zapytać rodzica dziecka z autyzmem?
Warto więc zapytać rodziców, czy niepokoi ich cokolwiek w rozwoju dziecka lub czy inne osoby zwróciły uwagę na objawy mogące wskazywać na nieprawidłowy rozwój. Być może takie pytanie ułatwi rodzicom podzielenie się swoimi spostrzeżeniami i wątpliwościami.
Jak rozmawiać z rodzicami dzieci niepełnosprawnych?
- Być wiarygodnym,
- być uczciwym,
- być prawdomównym,
- słuchać,
- pokazać rodzicom, że dużo dajemy od siebie i potrzebujemy od nich wsparcia,
- pokazać rodzicom, że bardzo nam zależy na ich dziecku,
- pokazać rodzicom, że bardzo nam zależy na pozyskaniu ich do współpracy,
O czym w pracy pedagogicznej należy pamiętać pracując z dzieckiem w spektrum autyzmu?
Należy pracować na pozytywach, wzmocnieniach i nagrodach pożądanych zachowań. Ważne jest poznanie mocnych stron dziecka i bazowanie na nich. Miejsce nauki powinno być indywidualnie dostosowane do dziecka, poukładane, bez rozpraszających bodźców. Należy pomagać mu w organizacji miejsca pracy, nauki.
Czego potrzebuje dziecko z autyzmem?
Osoby z autyzmem często potrzebują wsparcia i terapii. Wsparcie powinno obejmować naukę skutecznej komunikacji, także z wykorzystaniem metod alternatywnych w wypadku osób niemówiących, naukę radzenia sobie w sytuacjach społecznych oraz opiekę sensoryczną. Wiele osób ze spektrum ma problem z mówieniem.
Czego nie potrafią dzieci z autyzmem?
Dzieci autystyczne cechuje też często brak spontaniczności lub pomysłowości w zabawach, nie proponują czynności, nie wymyślają zabaw. – Dzieci z autyzmem często nie bawią się zabawkami. Kręcą się w kółko, bujają, zabawki ustawiają w szeregu i to jest ich rozrywką. Nie potrafią też bawić się symbolicznie, np.
Czego nie lubi Autystyk?
Autystycy nie potrafią żyć z innymi ludźmi – mit
Zaburzenia ze spektrum autyzmu objawiają się poprzez problemy w relacjach międzyludzkich. Umiejętności społeczne autystyków są słabiej rozwinięte niż u zdrowych osób. Osoby autystyczne często są wycofane, ponieważ w towarzystwie innych osób czują się przytłoczone.
Czego się boją dzieci z autyzmem?
Maluchy z ASD nie reagują również na głos rodziców i nie są zainteresowane innymi dziećmi. Dziecko autystyczne nierzadko boi się domowych hałasów czy nieszkodliwych obiektów (np. pluszowych zabawek).
Czy dziecko z autyzmem kocha?
Osoby z autyzmem często przedstawia się jako zimne, pozbawione uczuć, aseksualne. Samo zestawienie słowa „autyzm” ze słowami „miłość”, „związek” czy „seks” wydaje się niemożliwe. Jednak osoby autystyczne kochają i chcą być kochane. Tak jak wszyscy.
Jaka może być współpraca z rodzicami?
Podczas zebrań z rodzicami – poza sprawami organizacyjnymi – można również prowadzić działania mające na celu edukację i rozwój wiedzy oraz umiejętności rodziców np. w ramach szkoleń, spotkań z ekspertem albo warsztatów.
W jaki sposób wspierać rodziców dziecka niepełnosprawnego?
Dla rodziców dzieci niepełnosprawnych bardzo ważne jest wsparcie emocjonalne i społeczne – zrozumienie ich sytuacji życiowej, odciążenie – czasowe od opieki nad dzieckiem, które uchroni ich przed fizycznym i emocjonalnym wyczerpaniem, stworzenie rodzicom możliwości odpoczynku i chwilowego oderwania się od codziennych …
Jak opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym?
Starajcie się stworzyć dziecku ciepłą, rodzinną atmosferę. Potrzebuje ono tego dla swojego rozwoju miłości i harmonii. Dziecko mimo swojej niepełnosprawności jest w pełni człowiekiem, ono także ma swoje uczucia i potrzeby. Ważne jednak, by zadbać o to, aby dziecko przebywało również poza otoczeniem domowym.
Co lubią dzieci z autyzmem?
Gry, układanki, klocki, książeczki a nawet mebelki stymulujące rozwój dziecka autystycznego pomagają rodzicom w codziennej terapii. Ale i w zwykłych sklepach z zabawkami znajdziemy zabawki odpowiednie dla dzieci z autyzmem.
Jak uspokoić dziecko z autyzmem?
Sprawdzoną metodą wyciszenia dziecka jest stymulacja kołdrą obciążeniową, kamizelką lub kołnierzem obciążeniowym. Głęboki dotyk ukierunkowany na mięśnie karku doskonale odpręża i znacząco przyspiesza wyciszenie. Dziecko łatwiej uspokoi się i skupi na odczuwaniu pozytywnych emocji.
Ile godzin wspomagania dla autystyka?
Godziny rewalidacji przyznaje się uczniowi na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Jeżeli dziecko chodzi do szkoły ogólnodostępnej, to są to 2 godziny w tygodniu. Jeśli chodzi do szkoły specjalnej, to jest albo 10 godzin na klasę, albo 12 jeśli niepełnosprawność dotyczy normy intelektualnej.
Ile lat żyją dzieci z autyzmem?
Autyzm nie skraca oczekiwanej długości życia. Osoby z autyzmem zwykle umierają jednak w młodszym wieku niż ich rówieśnicy w =populacji ogólnej.
Czy dzieci autystyczne są uparte?
Rodzice często nie zdają sobie sprawy, że dziecko wykazuje cechy autystyczne. Na przykład myślą że jest zbyt uparty i buntowniczy, a tymczasem to wina zaburzeń w rozwoju. Późna diagnoza to małe szanse na prawidłową stymulację i terapię.
Czego boją się dzieci z autyzmem?
Maluchy z ASD nie reagują również na głos rodziców i nie są zainteresowane innymi dziećmi. Dziecko autystyczne nierzadko boi się domowych hałasów czy nieszkodliwych obiektów (np. pluszowych zabawek).
Czy ktoś wyleczył dziecko z autyzmu?
Autyzm u dzieci
Diagnozę można postawić też u dorosłych. Częściej występuje u chłopców, ale objawy silniejsze są u dziewczynek. Z autyzmu nie można się wyleczyć, ale im szybciej postawiona zostanie diagnoza, tym lepiej.
Jak współpracować z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
- Article author: perfectus.edu.pl
- Reviews from users: 436
Ratings
- Top rated: 3.2
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Jak współpracować z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? Updating …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Jak współpracować z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? Updating Właściwa współpraca szkoły z rodzicami uczniów jest podstawowym czynnikiem warunkującym skuteczność podejmowanych oddziaływań edukacyjno-wychowawczych.
- Table of Contents:

Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera | tekst nr 40613
- Article author: www.edukacja.edux.pl
- Reviews from users: 18415
Ratings
- Top rated: 4.3
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera | tekst nr 40613 Rodzice dzieci autystycznych w porównaniu z rodzicami dzieci z innymi problemami w rozwoju np. z zespołem Downa, mózgowym porażeniem dziecięcym … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera | tekst nr 40613 Rodzice dzieci autystycznych w porównaniu z rodzicami dzieci z innymi problemami w rozwoju np. z zespołem Downa, mózgowym porażeniem dziecięcym … edukacja, nauczyciel, publikacja, nauczanie, szkołaKatarzyna Dąbrowska; miejscowość: Stalowa Wola; dział: Rewalidacja; nr: 40613
- Table of Contents:

Jak efektywnie współpracować z rodzicami podczas terapii? Na przykładzie dziecka z ASD
– Czasopismo specjalistyczne dla terapeutów – Terapia specjalna dzieci i dorosłych
- Article author: terapiaspecjalna.pl
- Reviews from users: 14879
Ratings
- Top rated: 3.6
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Jak efektywnie współpracować z rodzicami podczas terapii? Na przykładzie dziecka z ASD
– Czasopismo specjalistyczne dla terapeutów – Terapia specjalna dzieci i dorosłych Rodzice dzieci z niepełnosprawnością dość często słyszą od specjalistów: „my … Rozwój dziecka z autyzmem najczęściej jest nierównomierny, … … - Most searched keywords: Whether you are looking for Jak efektywnie współpracować z rodzicami podczas terapii? Na przykładzie dziecka z ASD
– Czasopismo specjalistyczne dla terapeutów – Terapia specjalna dzieci i dorosłych Rodzice dzieci z niepełnosprawnością dość często słyszą od specjalistów: „my … Rozwój dziecka z autyzmem najczęściej jest nierównomierny, … Terapia Specjalna Dzieci i Dorosłych to czasopismo adresowane do specjalistów pracujących z różnymi grupami osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych i terapeutycznych. - Table of Contents:

– Czasopismo specjalistyczne dla terapeutów – Terapia specjalna dzieci i dorosłych
współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080
- Reviews from users: 31418
Ratings
- Top rated: 4.1
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Słowa kluczowe: współpraca, autyzm, rodzice, nauczyciele, szkoła. Wprowadzenie. Termin „autystyczne spektrum zaburzeń” (ASD autistic spectrum disorders) odnosi … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Słowa kluczowe: współpraca, autyzm, rodzice, nauczyciele, szkoła. Wprowadzenie. Termin „autystyczne spektrum zaburzeń” (ASD autistic spectrum disorders) odnosi …
- Table of Contents:

współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: synapsis.org.pl
- Reviews from users: 13771
Ratings
- Top rated: 4.4
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Updating …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Updating
- Table of Contents:

Jakie pytania „przesiewowe” należy zadać rodzicom podczas badania profilaktycznego dziecka w 12.-13. miesiącu życia, aby nie przeoczyć zaburzeń ze spektrum autyzmu? – Autyzm – Psychiatria i uzależnienia – 5000 pytań z pediatrii – Medycyna Praktyczna dla lekarzy
- Article author: www.mp.pl
- Reviews from users: 40094
Ratings
- Top rated: 3.4
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Jakie pytania „przesiewowe” należy zadać rodzicom podczas badania profilaktycznego dziecka w 12.-13. miesiącu życia, aby nie przeoczyć zaburzeń ze spektrum autyzmu? – Autyzm – Psychiatria i uzależnienia – 5000 pytań z pediatrii – Medycyna Praktyczna dla lekarzy Updating …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Jakie pytania „przesiewowe” należy zadać rodzicom podczas badania profilaktycznego dziecka w 12.-13. miesiącu życia, aby nie przeoczyć zaburzeń ze spektrum autyzmu? – Autyzm – Psychiatria i uzależnienia – 5000 pytań z pediatrii – Medycyna Praktyczna dla lekarzy Updating
- Table of Contents:
Nasze serwisy
Nasze czasopisma
Napisz do nas
Placówki
Doradca medyczny

Współpraca z rodzicami dziecka z niepełnosprawnością – ePedagogika
- Article author: epedagogika.pl
- Reviews from users: 7730
Ratings
- Top rated: 3.2
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Współpraca z rodzicami dziecka z niepełnosprawnością – ePedagogika Updating …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Współpraca z rodzicami dziecka z niepełnosprawnością – ePedagogika Updating Wsparcie rodziców dziecka z niepełnosprawnością stanowi jeden z kluczowych elementów zapewnienia optymalnej pomocy uczniowi
- Table of Contents:
Uwaga to jest tylko początek artykułuAby zobaczyć całość zaloguj się lub załóż konto
Tematyka
Nagrody i wyróżnienia
Tematyka
Narzędzia
Przewodnik
O nas

Klucze do sukcesu w pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu
- Article author: pedagogika-specjalna.edu.pl
- Reviews from users: 46881
Ratings
- Top rated: 3.3
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Klucze do sukcesu w pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu Updating …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Klucze do sukcesu w pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu Updating W pracy z dzieckiem ze spektrum autyzmu bardzo ważne jest podejście indywidualne, poznanie możliwości dziecka, kreatywność terapeuty …
- Table of Contents:

współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: rebus.us.edu.pl
- Reviews from users: 6715
Ratings
- Top rated: 3.7
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Słowa kluczowe: współpraca, autyzm, rodzice, nauczyciele, szkoła. Wprowadzenie. Termin „autystyczne spektrum zaburzeń” (ASD autistic spectrum disorders) odnosi … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Słowa kluczowe: współpraca, autyzm, rodzice, nauczyciele, szkoła. Wprowadzenie. Termin „autystyczne spektrum zaburzeń” (ASD autistic spectrum disorders) odnosi …
- Table of Contents:

DZIECKO Z ZA W KLASIE – JAK ROZMAWIAĆ Z RODZICAMI UCZNIÓW?
– Czasopismo Głos Pedagogiczny | scenariusze oraz artykuły pedagogiczne
- Article author: www.glospedagogiczny.pl
- Reviews from users: 26532
Ratings
- Top rated: 4.0
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about DZIECKO Z ZA W KLASIE – JAK ROZMAWIAĆ Z RODZICAMI UCZNIÓW?
– Czasopismo Głos Pedagogiczny | scenariusze oraz artykuły pedagogiczne Podczas spotkania wychowawcy czy pedagoga z rodzicami uczniów klasy, w której uczy się dziecko ze spektrum autyzmu, możemy stworzyć szansę, o … … - Most searched keywords: Whether you are looking for DZIECKO Z ZA W KLASIE – JAK ROZMAWIAĆ Z RODZICAMI UCZNIÓW?
– Czasopismo Głos Pedagogiczny | scenariusze oraz artykuły pedagogiczne Podczas spotkania wychowawcy czy pedagoga z rodzicami uczniów klasy, w której uczy się dziecko ze spektrum autyzmu, możemy stworzyć szansę, o … Czasopismo przygotowane przez najlepszych specjalistów. Podejmuje tematy związane m.in. z codzienną pracą pedagoga i psychologa szkolnego, problemami współczesnej młodzieży czy samodoskonaleniem. - Table of Contents:

– Czasopismo Głos Pedagogiczny | scenariusze oraz artykuły pedagogiczne
współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: pppzywiec.org
- Reviews from users: 12423
Ratings
- Top rated: 3.2
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Czym rodzice dzieci z ASD różnią się od innych rodziców dzieci … inicjowanie współpracy z rodzicem (wymiana informacji, cele i osiągnięcia dziecka … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Czym rodzice dzieci z ASD różnią się od innych rodziców dzieci … inicjowanie współpracy z rodzicem (wymiana informacji, cele i osiągnięcia dziecka …
- Table of Contents:

Kontrakt – współpraca nauczycieli z rodzicami, spektrum autyzmu – autyzmwszkole.com
- Article author: autyzmwszkole.com
- Reviews from users: 10988
Ratings
- Top rated: 4.0
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about Kontrakt – współpraca nauczycieli z rodzicami, spektrum autyzmu – autyzmwszkole.com Dzieci mają problemy z przekazywaniem rodzicom ważnych wiadomości (np. o … Dziecko z autyzmem w grupie neurotypowych dzieci · Współpraca z … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for Kontrakt – współpraca nauczycieli z rodzicami, spektrum autyzmu – autyzmwszkole.com Dzieci mają problemy z przekazywaniem rodzicom ważnych wiadomości (np. o … Dziecko z autyzmem w grupie neurotypowych dzieci · Współpraca z … Kontrakt – współpraca nauczycieli z rodzicami, spektrum autyzmu
- Table of Contents:
2 myśli w temacie “Kontrakt – współpraca nauczycieli z rodzicami spektrum autyzmu”
Zobacz wpisy
LICZBA ODWIEDZIN
Ostatnie wpisy smart-sensorg
Statystyki strony
Najnowsze wpisy autyzmlife i Neuroróżnorodni
SPOŁECZNOŚĆ autyzmwszkolecom
Obserwuj bloga poprzez e-mail
Najbardziej popularne pozycje & Strony
Tagi
Najbardziej popularne pozycje & Strony
Strony
Tagi
Strony
Kategorie
Najbardziej popularne pozycje & Strony
Najnowsze wpisy
Kategorie
WYSZUKIWANIE
Meta
AUTOR
Obserwuj bloga poprzez e-mail
Statystyki bloga

współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: synapsis.org.pl
- Reviews from users: 19648
Ratings
- Top rated: 4.2
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Osoby z autyzmem mogą doświadczać go dużo silniej. Wyjaśnij Twojemu dziecku sytuację w sposób dostosowany do niego. Przekaż mu najważniejsze informacje, ale bez … …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Osoby z autyzmem mogą doświadczać go dużo silniej. Wyjaśnij Twojemu dziecku sytuację w sposób dostosowany do niego. Przekaż mu najważniejsze informacje, ale bez …
- Table of Contents:

współpraca z rodzicami dziecka autystycznego
- Article author: www.ore.edu.pl
- Reviews from users: 26510
Ratings
- Top rated: 3.4
- Lowest rated: 1
- Summary of article content: Articles about współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Jolanta Rafał-Łuniewska, Na czym polega wspomaganie dziecka z autyzmem … współpracy między nim a nauczycielem prowadzącym zajęcia (ewentualnie. …
- Most searched keywords: Whether you are looking for współpraca z rodzicami dziecka autystycznego Jolanta Rafał-Łuniewska, Na czym polega wspomaganie dziecka z autyzmem … współpracy między nim a nauczycielem prowadzącym zajęcia (ewentualnie.
- Table of Contents:

See more articles in the same category here: https://toplist.dianhac.com.vn/blog.
Jak współpracować z rodzicami uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?
Właściwa współpraca szkoły z rodzicami uczniów jest podstawowym czynnikiem warunkującym skuteczność i efektywność podejmowanych oddziaływań edukacyjno-wychowawczych. W przypadku uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest to szczególnie ważne, ze względu na ich wyjątkowe potrzeby.
Przez właściwą współpracę należy rozumieć stworzenie w szkole takiej atmosfery, aby rodzic dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi czuł się tu dobrze, był przekonany, że gronu pedagogicznemu zależy przede wszystkim na dobru jego potomka, zaufał nauczycielom i chętnie podejmował z nimi współpracę na rzecz dziecka.
PSYCHOLOGICZNA ASYMETRIA
Z psychologicznego punktu widzenia relacja nauczyciela z rodzicami ucznia jest niesymetryczna. Nauczyciel ma pewnego rodzaju przewagę. Występuje z ramienia instytucji, jest osobą decyzyjną, profesjonalistą posiadającym wiedzę i doświadczenie. Dlatego to właśnie na nauczycielu spoczywa odpowiedzialność za kształt i charakter relacji z rodzicami.
PARTNERSTWO
Nauczyciel nie powinien nadmiernie podkreślać ani wykorzystywać swojej przewagi nad rodzicami. Nie może ustawiać się na pozycji wszechwiedzącego autorytetu, który narzuca swoją wizję edukacji dziecka. Przeciwnie, wskazane jest, by starał się traktować rodziców ucznia po partnersku tak często, jak tylko jest to możliwe. Może to czynić poprzez włączanie ich w proces planowania i ewaluacji pracy z dzieckiem. Rodzice muszą bowiem znać i rozumieć cele, jakie nauczyciel zamierza osiągnąć w pracy z ich dzieckiem. Co więcej, powinni także mieć realny wpływ na ich formułowanie. Również sposoby i metody osiągania zamierzonych celów winny być rodzicom znane oraz wspólnie z nimi wypracowane. Głos rodziców należy także uwzględniać przy ocenie efektów pracy z dzieckiem.
RODZICE ŹRÓDŁEM WIEDZY O DZIECKU
Rodzice bardzo dobrze znają swoje dziecko i lepiej od nauczyciela wiedzą, z czym ma ono problemy. Wiedzą co stwarza mu trudności, jakie są jego potrzeby, co stanowi jego mocne strony, co je najbardziej motywuje lub zniechęca. Nauczyciel powinien nieustannie korzystać z tej wiedzy rodziców. Dzięki temu dziecko o specjalnych potrzebach edukacyjnych będzie nauczane i wychowywane w szkole w sposób najbardziej adekwatny do jego indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych oraz metodami zbliżonymi do tych, które rodzice stosują w domu. Z kolei rodzice będą mogli poczuć się rzeczywistymi partnerami nauczyciela, czyli podmiotami, z których potrzebami i opiniami liczy się on i które zachowują pełne prawo do decydowania o losie swojego dziecka.
PRZEKAZYWANIE RODZICOM WIEDZY
Wskazane jest, by nauczyciel przekazał rodzicom ucznia część swojej wiedzy i doświadczenia. Musi jednak pamiętać, że nie są oni terapeutami dziecka. Nie muszą zatem opanować wszystkich wiadomości z zakresu jego zaburzeń ani dotyczących dydaktyki czy metodyki wychowania. Wystarczy, że nauczyciel przekaże im podstawowe informacje pozwalające jeszcze lepiej niż dotychczas rozumieć zachowanie dziecka i pomocne w rozwiązywaniu napotkanych w obcowaniu z nim problemów. Ważne jest przy tym, by nauczyciel dzielił się swoją wiedzą z rodzicami ucznia w sposób nienarzucający się, czyli na tyle delikatny, aby nie poczuli się oni oceniani, krytykowani, pouczani czy przymuszani do stosowania preferowanych przez nauczyciela metod, rozwiązań.
OKREŚLENIE WZAJEMNYCH OCZEKIWAŃ
Bardzo dobrze na kształt relacji nauczyciela z rodzicami ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych wpływa jasne określenie wzajemnych oczekiwań względem siebie. Nauczyciel powinien doprowadzić do tego, aby rodzice otwarcie wyrazili mu swoje potrzeby w zakresie edukacji i wychowania dziecka oraz powiedzieli, na jakiego rodzaju wsparcie i pomoc z jego strony liczą.
W odpowiedzi na to nauczyciel powinien precyzyjnie sformułować swoje możliwości sprostania oczekiwaniom rodziców, czyli dokładnie określić, jakiego rodzaju pomoc jest w stanie świadczyć na ich rzecz, a które z ich potrzeb pozostają poza jego kompetencjami. Nie powinien przy tym składać rodzicom obietnic bez pokrycia, na wyrost, aby nie byli oni później rozczarowani, jeśli okaże się, iż nauczyciel nie jest w stanie wywiązać się ze złożonych wcześniej deklaracji.
Również nauczyciel powinien konkretnie określić, jakie są jego oczekiwania w stosunku do rodziców, czego się po nich spodziewa, na co z ich strony liczy.
Jeśli ustalenia takie zostaną poczynione w pierwszej fazie budowania relacji, każda ze stron będzie wiedziała, do czego jest zobowiązana i czego może się spodziewać po partnerze interakcji. Pozwoli to uniknąć nieporozumień, zaskoczenia czy rozczarowania.
SYSTEMATYCZNY PRZEPŁYW INFORMACJI
W pracy z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych niezwykle ważny jest systematyczny, bieżący przepływ informacji pomiędzy szkołą i domem rodzinnym. Chodzi o to, by w jego efekcie zarówno nauczyciele, jak i rodzice, mieli możliwie najpełniejszy, najbardziej adekwatny obraz dziecka. By wiedzieli o jego trudnościach, problemach, niepowodzeniach, znali jego sukcesy, postępy oraz orientowali się w jego aktualnym samopoczuciu czy stanie zdrowia.
Praktyka pokazuje, że najbardziej efektywną i zarazem najbardziej satysfakcjonującą dla obu stron formą kontaktu służącego przekazywaniu istotnych informacji są spotkania osobiste. W odniesieniu do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi powinny się one odbywać znacznie częściej, aniżeli w przypadku pozostałych dzieci. Warto więc zadbać o to, by przebiegały w możliwie najprzyjemniejszej atmosferze oraz czasie i miejscu z góry zaplanowanym, dogodnym dla obu stron. Pozwoli to wyeliminować z wzajemnych kontaktów element zaskoczenia czy przymusu.
INFORMACJE ZWROTNE OD RODZICÓW
Nauczyciel powinien być otwarty na informacje zwrotne płynące od rodziców dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, z którym pracuje. Wskazane jest, by umiał spokojnie przyjąć, a następnie przeanalizować i konstruktywnie wykorzystać ich ewentualne niezadowolenie, zastrzeżenia czy nawet krytykę. Taka postawa umożliwi nauczycielowi udoskonalenie stosowanych metod oraz jeszcze pełniejsze dostosowanie stylu pracy do potrzeb dziecka. Poza tym rodzice będą mogli przekonać się o nieustannym rozwoju kompetencji zawodowych nauczyciela, przez co umocni się ich przekonanie, że oddają dziecko pod opiekę właściwej osoby.
WSPARCIE EMOCJONALNE
Rodzice dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi doświadczają na co dzień wielu trudności, problemów i przykrych emocji związanych z faktem wychowywania dziecka dotkniętego zaburzeniami. Niezwykle ważne jest więc, aby relacja z nauczycielem nie była dla nich kolejnym źródłem stresu. Nauczyciel musi zatem starać się zapewnić rodzicom maksymalnie możliwe poczucie bezpieczeństwa na terenie szkoły. Powinien zachowywać się wobec nich z szacunkiem, życzliwie, reagować empatycznie na ich komunikaty, okazywać im akceptację, zrozumienie, a w razie potrzeby udzielać także wsparcia emocjonalnego.
W tym miejscu należy podkreślić, że chodzi jedynie o wsparcie emocjonalne w podstawowym, ludzkim wymiarze. W żadnym wypadku nauczyciel nie powinien próbować wchodzić w rolę psychoterapeuty dla rodziców swojego ucznia. Jeśli uzna, że wymagają oni profesjonalnej pomocy w zakresie radzenia sobie z własnymi emocjami, może im takie rozwiązanie delikatnie zasugerować oraz udzielić informacji o miejscach, które świadczą tego typu pomoc.
ROZMOWY O FUNKCJONOWANIU DZIECKA
Podczas rozmów o funkcjonowaniu dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, nauczyciel musi wykazać się szczególnym taktem i delikatnością, aby nie sprawić rodzicom przykrości. Powinien starać się mówić rzeczowo i krótko o zaobserwowanych nieprawidłowościach czy niepokojących faktach, zjawiskach, unikając ich wartościowania, generalizowania i stosowania pejoratywnych określeń.
PODKREŚLANIE MOCNYCH STRON DZIECKA
W kontaktach z rodzicami dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych nauczyciel nie może ograniczać się jedynie do sytuacji problemowych ani skupiać się tylko na deficytach czy dysfunkcjach dziecka. Powinien także zwracać uwagę na jego osiągnięcia, sukcesy, postępy i mocne strony. Rodzice muszą czuć, że nauczyciel nie patrzy na ich dziecko przez pryzmat zdiagnozowanych zaburzeń, lecz widzi w nim po prostu człowieka i dostrzega przede wszystkim jego zalety i mocne strony.
Bardzo dobrą okazją do podkreślenia mocnych stron i osiągnięć ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest zaproszenie jego rodziców do udziału w zajęciach oraz zaprezentowanie im jego prac, wytworów.
WŁĄCZANIE RODZICÓW W DZIAŁANIA SZKOŁY
Niezwykle ważnym aspektem współpracy nauczycieli z domem ucznia jest włączanie jego rodziny w różnego rodzaju działania szkoły. Zarówno dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jak i ich rodzice, powinni brać aktywny udział w życiu placówki: inicjować, planować i współrealizować z nauczycielami szkolne imprezy czy uroczystości.
DOSTRZEGANIE ZAANGAŻOWANIA RODZICÓW
Nauczyciel musi zauważać i doceniać pomoc, współpracę oraz zaangażowanie rodziców uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w życie i pracę szkoły. Może w tym celu stosować podziękowania wyrażone ustnie na zebraniu rodziców lub pisemnie, w formie listu bądź dyplomu.
RODZICE SOJUSZNIKAMI SZKOŁY
Właściwa współpraca nauczycieli i rodziców ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi pozytywnie wpływa na efektywność jego edukacji. Rodzice, którzy rozumieją i akceptują cele stawiane przez nauczycieli, aprobują stosowane przez nich metody, czują się traktowani przez nich po partnersku, są bardziej skłonni do współpracy ze szkołą, angażowania się w jej działania i przede wszystkim wspierania jej w codziennej pracy z dzieckiem i na jego rzecz.
Autor: Elżbieta Wika
Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli
Tekst opracowano w oparciu o następujące materiały :
Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera
Współpraca z rodziną ucznia z autyzmem, zespołem Aspergera
Niezbędnym warunkiem powodzenia w edukacji dzieci autystycznych jest nawiązanie współpracy z rodziną dziecka. Jest ona przecież pełnoprawnym uczestnikiem procesu rewalidacji. Rodzina powinna być informowanai wyrażać zgodę na wszelkie podejmowane oddziaływania wobec dziecka. Uprawnienia te wynikają z naturalnego prawa rodziców do decydowania o własnym dziecku. Niezbędne do nawiązywania tej korzystnej przecież współpracy jest pozyskanie zaufania i sympatii rodziców. Tylko wówczas rodzice zaakceptują nasze propozycje i zechcą w nich nam i swoim dzieciom aktywnie pomagać. Pozyskać zaś rodziców można prezentując postawę akceptacji dla ich dziecka, wykazując jego potencjalne możliwości rozwojowe. Rodzice znają swoje dzieci lepiej niż ktokolwiek inny i informacje, którymi mogą się podzielić dotyczące stylu nauczania preferowanego przez ich dzieci, tego co lubią, tego czego nie lubią, co wywołuje ich niepokoje itd. mogą ustrzec wszystkich przed frustracją i niepotrzebnymi niepokojącymi sytuacjami i od samego początku służyć kreowaniu produktywnego otoczenia do nauki .Rodzice i nauczyciele, którzy rozumieją nawzajem swoją perspektywę, którzy współpracują i pracują jak zespół dla ustalenia celów i strategii – bez poczucia strachu i punktowania – wzmocnią zdolność dzieci do uczenia się poprzez gwarancje konsekwentnego programu w szkole i w domu.Rodzice dzieci autystycznych w porównaniu z rodzicami dzieci z innymi problemami w rozwoju np. z zespołem Downa, mózgowym porażeniem dziecięcym odczuwają wyższy poziom lęku związany z wychowywaniem dziecka. Stres ten znacząco wpływa na funkcjonowanie rodziców (E.Pisula, 1998). Dodatkowym źródłem obciążeń w rodzinie, w której jest dziecko autystyczne to chaos, który zwykle pojawia się w takiej sytuacji i destabilizuje życie rodzinne. Dlatego wczesna interwencja powinna być skierowana nie tylko do dziecka, ale do całej rodziny. Wsparciem należy równolegle objąć rodziców, by lepiej mogli sobie radzić z sytuacją wychowywania dziecka z autyzmem. Wychowanie dziecka autystycznego jest procesem bardzo trudnym, wymagającym od rodziców cierpliwości. Długotrwała, intensywna opieka nad dzieckiem autystycznym może doprowadzić rodziców do utraty sił (wypalenia). Zazwyczaj nie dysponują oni warunkami, które umożliwiłyby im regenerację sił. Dlatego nie wymagajmy od nich, aby byli doskonałymi logopedami, pedagogami, rehabilitantami dla swoich dzieci. Ograniczajmy ich rolę do bycia dobrym, pozytywnie nastawionym rodzicem, czerpiącym radość z każdego nawet najmniejszego sukcesu we wzajemnych relacjach z dzieckiem. Przecież bycie matką, ojcem to niezwykle trudna sztuka, która wymaga stałego doskonalenia własnych zachowań bez względu na to, czy jest się rodzicem dziecka zdrowego, czy dziecka niepełnosprawnego (J.Kielin, 2002; E.M. Minczakiewicz, 2003; J.Sakowska, 1999). Praca z rodzicami dziecka niepełnosprawnego tylko wtedy będzie efektywna, jeżeli okażemy im szacunek i życzliwość, nie będziemy hamować ich emocji, zaakceptujemy ich uczucia, pokażemy, że traktujemy ich problem bardzo poważnie, będziemy stosować wzmocnienia za ich wysiłek i postawę.Rodzice potrzebują nie tylko wsparcia, ale też nadziei. Nie może ona jednak być oparta na fałszywych przesłankach. Jednym z zadań specjalistów we wspieraniu rodziców jest stworzenie spójnego i realistycznego obrazu dziecka. Specjaliści traktujący uważnie zaniepokojenie rodziców, mogą przyspieszyć rozwiązanie problemów małego dziecka z autyzmem. Bardzo często obawy rodziców są odbiciem obiektywnie istniejących problemów, które są trudne do zaobserwowania podczas krótkiego badania (E.Pisula, 2005). Dlatego tak ważne jest upowszechnianie wiedzy na temat prawidłowego rozwoju dziecka i odstępstw od normy. Może ona pomóc rodzicom w zaobserwowaniu ewentualnych nieprawidłowości i podjęciu szybkiej decyzji do zasięgnięcia specjalistycznej konsultacji. Pozwólmy uwierzyć rodzicom dziecka niepełnosprawnego, że ich rola jest wyjątkowa, ale że mają także prawo, jak inni rodzice do marzeń, aspiracji, życiowych planów. Współpraca z rodzicami ma kluczowe znaczenie w opiece i edukacji dziecka autystycznego .Systematyczna, planowana współpraca jest jednym z czynników wpływających na osiągnięcia szkolne dziecka autystycznego, na jego prawidłowe funkcjonowanie w klasie oraz środowisku szkoły. Kontakty te często inicjują sami rodzice, ponieważ są świadomi potrzeby współdziałania i współpracy.
Do różnorodnych działań na rzecz podjęcia przez nauczyciela konstruktywnej współpracy z rodzicami należą:
• bliższe poznanie rodziny w sympatycznych sytuacjach pozaszkolnych w miejscach i okolicznościach neutralnych (wycieczka, ognisko);
• inicjowanie i pomoc grup wsparcia dla rodziców;
• zasięganie opinii rodziców, na przykład za pomocą ankiet, na tematy dotyczące działalności szkoły i oczekiwań wobec niej;
• zapraszanie rodziców do udziału we wspólnych dyskusjach dotyczących ich własnego dziecka, zasięganie u nich informacji dotyczących jego rozwoju, trybu życia, stanu zdrowia;
• organizowanie zajęć otwartych i imprez szkolnych w terminach dogodnych dla rodziców;
• systematyczne, indywidualne kontakty rodziców z nauczycielami.
Formy i zakres współpracy z rodzicami w dużej mierze będą zależały od dyspozycyjności i możliwości rodziców, ale zawsze warto o nią zabiegać. Nauczyciel powinien także być naturalnym sprzymierzeńcem rodziców w pokonywaniu przez nich wielu trudności. Rodzice dziecka posiadają najwięcej informacji, które mogą pomóc w nauczaniu i postępowaniu z dzieckiem, np. informacje o wrażliwości sensorycznej dziecka, stosowanych sposobach radzenia sobie, sposobach motywowania go do pracy. Współpraca z rodzicami jest niezbędna, by zidentyfikować te obszary funkcjonowania dziecka, które wymagają poprawy i wsparcia. Dla poprawnego procesu edukacji ważne jest, by zasady, których ma przestrzegać dziecko, były jednakowe w szkole i w domu. Należy unikać doraźnego wzywania rodziców w razie negatywnych zachowań dziecka, jak również proponowania im czy żądania od nich, by wówczas zabrali je do domu. Może to być przyczyną eskalacji trudnych zachowań, ponieważ wzmacnia się je poprzez okazywaną dziecku dodatkową uwagę rodziców oraz pozwolenie mu na uniknięcie pracy na lekcji lub trudnej dla niego sytuacji. Nie jest zasadne wpisywanie do dzienniczka uwag dotyczących „niegrzecznego zachowania”. Wskazane jest raczej określenie z rodzicami, pedagogiem i psychologiem właściwych i możliwych do osiągnięcia w określonym czasie zachowań, które dziecko powinno wypracować. Oceny zachowania ucznia należy dokonywać po każdej lekcji lub przerwie w karcie pracy ucznia, którą zanosi on codziennie do domu. W modyfikacji zachowań w kierunku pożądanym pomocne są metody wykorzystujące techniki żetonowe: za pozytywne zachowania dziecko jest nagradzane pochwałami i określonymi, atrakcyjnymi dla niego nagrodami. Należy pamiętać, że zmian w zachowaniu dokonuje się metodą „małych kroków”, a stosowanie metod wspierających będzie konieczne przez wiele lat. Wskazane jest określenie częstotliwości spotkań rodziców z wychowawcą, psychologiem lub pedagogiem szkolnym w celu oceny postępów dziecka, aktualnych trudności i planowania dalszych oddziaływań. Rodzicom należy komunikować nie tylko trudności i problemy, ale również pozytywne zachowania, umiejętności i zmiany w funkcjonowaniu ich dziecka. Skupienie się jedynie na trudnościach może uniemożliwić utrzymanie współpracy z rodzicami i dzieckiem. Obecność w klasie dziecka autystycznego może stać się olbrzymim wyzwaniem i okazją dla nauczyciela, by wpłynąć na zmianę życia takiego ucznia na lepsze. Nauczyciel, który właściwie ukierunkuje rozwój dziecka, dostrzeże jego talenty i będzie je umiejętnie rozwijał i wspierał, może pomóc dziecku w przezwyciężeniu napotykanych trudności. Dziecko autystyczne może osiągnąć sukces edukacyjny i poprawić swoje funkcjonowanie społeczne. Na długo zachowa ono w pamięci tych pedagogów, którzy podali mu pomocną dłoń wtedy, gdy było mu naprawdę trudno.
BIBLIOGRAFIA:
1.Kielin J.: Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego. GWP, Gdańsk 2002
2.Loebl W.: Uwagi o wczesnej interwencji komunikacyjnej wobec dzieci z zaburzeniami rozwoju [w:] Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, pod. red. J.J.Błeszyńskiego, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2002
3.Minczakiewicz E.M.: Normalizacja życia rodziny nadzieją i szansą na pomyślny rozwój i przyszłość dziecka niepełnosprawnego [w:] Dziecko niepełnosprawne. Rozwój i wychowanie, pod. red. E.M. Minczakiewicz, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006
4.Pisula E.: Małe dziecko z autyzmem. GWP, Gdańsk 2005
5.Pisula E.: Wczesne wykrywanie autyzmu i efekty wczesnej terapii [w:] Terapie wspomagające rozwój osób z a
Jak efektywnie współpracować z rodzicami podczas terapii? Na przykładzie dziecka z ASD
Każdy z nas w swoim życiu usłyszał zapewne takie słowa, jak: „nie da się tego zrobić”, „to za ciężkie”, „Wie Pani/Pan co, nic nie możemy z tym zrobić”. Takie zdania powodują strach i zwątpienie, często nie możemy pogodzić się z takimi wnioskami. Mogą one jednak powodować również wzrost naszych działań poszukiwawczych. Jest to swoista motywacja i ludzki odruch, by szukać nowych rozwiązań. Rodzice dzieci z niepełnosprawnością dość często słyszą od specjalistów: „my nie możemy się tym zająć”, „nie możemy już nic więcej zrobić”. Co należy wówczas poczynić? Oczywiście znaleźć swoją wewnętrzną motywację i szukać dalej. W Polsce i na świecie jest mnóstwo różnych specjalistów, ośrodków, które specjalizują się w swoich dziedzinach. Należy szukać rozwiązań, dróżek, ścieżek, aby dojść do celu. Motywacja oraz zaufanie są kluczowe, aby niemożliwe stało się możliwe.
Studium przypadku – Adaś, lat 4
Przykład jednego z moich uczniów szczególnie zapadł mi w pamięci. Adaś, lat 4, diagnoza spektrum autyzmu, w wywiadzie drugie dziecko również z diagnozą autyzmu. Adam wchodząc do budynku od razu zaczynał krzyczeć, kłaść się na podłogę oraz prezentował inne zachowania kontekstowo niepoprawne. Kontakt wzrokowy chłopca był znikomy, a w zasadzie Adaś w ogóle go nie nawiązywał. Chłopiec zawsze wchodził do placówki w czapce (latem zawsze była to czapka z daszkiem) i w momencie, gdy rodzic lub terapeuta chcieli zdjąć Adasiowi nakrycie głowy, ten przejawiał trudne zachowania. Zachowania trudne, jakie prezentował Adaś, były dużym stresem dla rodziców, ponieważ odmienność i nietypowość tych działań, natychmiast przyciągała uwagę innych osób w miejscach publicznych. W domu natomiast zdarzały się sytuacje, że sąsiedzi dzwonili pod numer alarmowy, ponieważ byli zaniepokojeni. Z rozmowy z rodzicami wynikało również, że chłopiec nie lubi się przebierać, ma trudności z jedzeniem pokarmów stałych, takich jak chleb, szynka, owoce itp. Adaś przyjmował jedynie produkty płynne oraz papki, a napoje spożywał z butelek tzw. niekapków. Chłopiec komunikował się z rodzicami swoistym językiem lub pokazywał palcem, gdy coś znajdowało się poza jego zasięgiem. Mowa dziecka była niezrozumiała dla ludzi spoza jego najbliższego otoczenia. Chłopiec wchodził w interakcje społeczne jedynie ze swoim bratem. Inne dzieci nie były dla Adama atrakcyjne. Chłopiec zwracał uwagę na dzieci dopiero w momencie, gdy jakieś dziecko podeszło po zabawkę, którą się bawił lub był nią zainteresowany. Wówczas Adam denerwował się i odpychał dziecko. Uczeń w momencie przyjęcia do placówki nie przeszedł jeszcze treningu czystości. Warte uwagi jest to, że Adaś miał już wcześniej styczność z placówką „specjalistyczną”, jednakże adaptacja i terapia nie powiodły się ze względu na włączenie chłopca do grupy terapeutycznej niemalże od razu. Było to, myślę, dość traumatyczne doświadczenie dla Adama, dlatego współpraca oparta na budowaniu pozytywnych relacji jest istotna na samym początku terapii.
POLECAMY
Od czego rozpocząć pracę?
Z powyższego opisu wynika, jaki ogrom pracy czekał cały zespół terapeutyczny, który rozpoczął pracę z Adamem. Dziecko bez motywacji do zmiany swoich rutyn, bez większego zainteresowania otoczeniem, a rodzice zmęczeni i bezsilni. Brzmi znajomo? Nasuwa się pytanie, od czego tu zacząć? Największą bazą informacji o dziecku nie są książki ani poradniki. Oczywiście najwięcej o swoim dziecku wiedzą jego rodzice/opiekunowie, stąd pracę rozpoczynamy od szczegółowego wywiadu. Dużą uwagę poświęciliśmy na to, aby dziecko polubiło miejsce, w którym miało się uczyć, oraz terapeutę, który z nim pracował. Była to praca adaptacyjna, a zajęcia odbywały się w systemie 1 : 1 (Adaś i jeden terapeuta). Udało nam się to dość szybko, ponieważ nie stawialiśmy wówczas żadnych wymagań. Zaczęliśmy szukać zabawek, rzeczy, piosenek, miejsc, które byłyby atrakcyjne dla chłopca na tyle, abyśmy mogli stawiać choć minimalne wymagania. I ku mojemu zaskoczeniu to właśnie najprostsza wykonywana codzienna czynność była najmocniejszym wzmocnieniem. To właśnie mycie rąk i odkręcanie kranu było niesamowitą motywacją.
Udało się! Mieliśmy bazę i mogliśmy podejmować kolejne kroki. Wymagania, które na początku stawialiśmy, były proste i odpowiednio motywowane, aby Adam się nie zniechęcił. Dziecko chętnie współpracowało z terapeutą, ponieważ było nagradzane, a każdy z nas lubi być chwalony i wyróżniany. Oczywiście należy pamiętać, że motywacji należy szukać cały czas, wszędzie, w każdym obszarze. Zbyt częste dawanie jednej i tej samej rzeczy/pochwał dość szybko kończy się brakiem zainteresowania ze strony dziecka.
Po wielu progresach i regresach (bo oczywiście i takie się zdarzają) chłopiec teraz z uśmiechem kroczy do przedszkola, przebiera się w krótkie/długie rękawki, je chleb z różnymi dodatkami – a nawet ze skórką, nie nosi pieluchy, zachowuje się w sposób akceptowalny społecznie. Jest to również zasługa innych specjalistów, ponieważ podejście holistyczne jest najważniejsze dla dobra dziecka i jego rozwoju. Należy pamiętać również, że jeżeli współdziałamy z różnymi specjalistami, ważne jest, aby ta praca była spójna i kroczyła w jednym kierunku – kierunku poprawy funkcjonowania dziecka. Tylko wtedy efekty pracy są zauważalne i sensowne.
Jak poradzić sobie z regresem?
A teraz trochę o regresie, bo i on jest nieodzowną częścią terapii. Rozwój dziecka z autyzmem najczęściej jest nierównomierny, nieharmonijny, wręcz nieprzewidywalny i może wskazywać zarówno na postęp, jego brak, jak i regres rozwojowy. Regres rozwojowy to utrata umiejętności, które dziecko posiadało w swoim zasobie, czyli np. odwzajemniania uśmiechu i ekspresji, społeczne czy związane z samoobsługą itp. Przyczyn oczywiście może być wiele, jak chociażby stres, który może być związany z nowym miejscem, nowymi terapeutami, czy też związany z nowymi wymogami, zadaniami, które dziecku stawiamy. Dlatego tak ważnym elementem terapii jest pozytywna więź między terapeutą a dzieckiem oraz między terapeutą, rodzicem i dzieckiem. Wszyscy lubimy czuć się bezpiecznie, więc i o tym pamiętajmy, by dziecko miało zaspokojoną tę potrzebę. W takich przypadkach nie należy się poddawać, lecz szukać zawsze przyczyn i starać się rozwiązać taką trudność. Zawsze jest jakaś furtka, która jest lekko uchylona, trzeba tylko zaufać intuicji i przez nią wejść. W większości regres w zachowaniu jest naturalnym elementem rozwojowym.
Kolejne ważne zagadnienie, to to, że terapia nie zaczyna się i nie kończy tylko w gabinecie, przedszkolu i ośrodkach. Dziecko powinno wszystkie umiejętności przenieść na środowisko domowe, ponieważ co nam po umiejętnościach, które dziecko opanowało w placówce, skoro ledwo przekraczając próg domu, zmienia się ono nie do poznania. Tak samo było w przypadku Adasia. Umiejętności, które wypracowaliśmy w placówce, chłopiec nie przenosił do domu. Zasada małych kroków bardzo dobrze się u niego sprawdziła i chłopiec powoli zaczął generalizować umiejętności. Polegało to na tym, że terapeuta w obecności rodziców uczył go danych umiejętności w środowisku domowym, następnie Adaś przy terapeucie wykonywał polecenia i prośby rodziców, a ostatnim krokiem było całkowite wycofanie się terapeuty ze środowiska domowego. Nie oznaczało to oczywiście zakończenia współpracy z rodzicami. Rodzice są bardzo ważnym ogniwem podczas procesu terapii. Jeżeli zapomnimy o tak istotnym aspekcie podczas planowania terapii, jakim jest generalizacja, wówczas w późniejszym czasie pojawi nam się ten problem, dlatego warto o tym pomyśleć już na samym wstępie. Generalizacja umiejętności, czyli przenoszenie ich m.in. na środowisko domowe, ma być zwieńczeniem pracy terapeutycznej w placówkach. A wszystko po to, aby dziecko, wychodząc z placówki, potrafiło wykorzystać w praktyce nabyte umiejętności. Systematyczna praca terapeutyczna oraz współpraca ze środowiskiem rodzinnym jest kluczowa w realizacji osiągnięcia wyznaczonego celu.
Adaś stopniowo robił postępy w kolejnych sferach, a rodzice bacznie obserwowali nasze działania i gdy było to możliwe, przenosili umiejętności na środowisko domowe. Współpraca z logopedą sprawiła, że chłopiec potrafi dziś komunikować swoje potrzeby, określić, co chce zjeść, czym chce się pobawić, i na tę chwilę jest to również wspomagane systemem PECS. Dzięki temu zachowanie Adasia poprawiło się, ponieważ wraz z możliwościami komunikowania się, zmniejszyła się liczba zachowań kontekstowo niepoprawnych. Bardzo istotne jest rozwijanie umiejętności komunikowania się dziecka, ponieważ – jak widać na przykładzie Adasia – zmniejsza ona zachowania nieakceptowalne społecznie.
Realizacja wyznaczonych celów
Należy pamiętać o tym, że realizacja postawionych sobie na początku celów wymaga czasu i sporych nakładów pracy terapeutycznej. Czas jest tu fundamentem. Musimy go dać sobie, rodzicom, a przede wszystkim dziecku. Zdarza się, że przychodząc z jedną trudnością, nagle wychodzą na jaw różne inne. Wyznaczmy wówczas wraz z rodzicami priorytety naszej pracy. Pamiętając, że naszym zadaniem jest ukierunkowanie działań przede wszystkim na poprawę jakości życia dziecka poza placówką. Adasiowi dużo czasu zajęło generalizowanie umiejętności w domu. Póki terapeuta był w domu, to dziecko chętnie podejmowało się wyznaczonych zadań, a kiedy wychodził, chłopiec tracił zaangażowanie i nie chciał współpracować z rodzicami, jak gdyby zapominał o wcześniejszych umowach i zasadach. Bardzo duża determinacja i stanowczość rodziców przyniosły wyczekiwane rezultaty. Wdrażanie rodziców, rozmowa i tłumaczenie, dlaczego coś robimy w określony sposób, dało efekt. Będąc specjalistą, nie zapominajmy tłumaczyć i rozmawiać. Rodzice powinni zostać poinformowani na początkowych wizytach, dlaczego taką metodę wybraliśmy. Rozmawiając z rodzicami oddajemy cząstkę swojego profesjonalizmu, poczucia współpracy i szacunku. Rola rodziny w procesie opieki nad dzieckiem z autyzmem, a także z innymi zaburzeniami jest więc częścią szerszego układu działań i relacji. Jest to ściśle związane z odpowiedzialnością i koniecznością poradzenia sobie z trudnym zachowaniem dziecka oraz szeregiem niebezpieczeństw mogących negatywnie wpłynąć na rolę rodziny w t…
So you have finished reading the współpraca z rodzicami dziecka autystycznego topic article, if you find this article useful, please share it. Thank you very much. See more: Rolę środowiska domowego w procesie edukacji i terapii ucznia z ASD, Jak wspierać dziecko z aspergerem, Współpraca rodzic terapeuta